SİSTEM

Sistem Nedir?

1. Sistem, en basit tanımıyla, birbirleriyle ilişki içerisinde olan, birbirleriyle etkileşen elemanlar topluluğudur.
2. Sistem, aralarında karşılıklı ilişkiler bulunan, bir amacı yerine getirmek üzere bir bütün oluşturan bileşenler kümesidir.

Eleman Nedir?

Bir sistemin elemanı aklınıza gelebilecek her şey olabilir. Bu konuda herhangi bir sınır yoktur. Belli kurallar çerçevesinde her şey olabilir.

• Herhangi bir eleman bir başka elemanla bir araya geldiğinde, eğer hiçbir ortak amaçları yoksa, o ekip için bir sistem diyemeyiz. Belki sadece topluluk diyebiliriz. Sistem olabilmesi için ortak bir şeyler olması gerekir.

Sistemde İlişki Kavramı

Tanımlarda ilişki kelimesi geçmektedir. Örneğin; Matematiksel bir sistemden bahsediyorsak, bu sistemde, elemanlar arasındaki ilişki her türlü fonksiyon olabilir. Eğer sosyal sistemden bahsediyorsak, örneğin; evlilik ilişkisi, aynı sınıfın öğrencisi olma ilişkisi, arkadaşlık ilişkisi vs. olabilir.

Açık Sistem

Çevrelerinden doğrudan doğruya olumlu ya da olumsuz olarak etkilenme özelliği taşıyan sistemlere, açık sistem denir. Çevresinden bilgi, enerji ve materyal alır; değişme sürecine tabi tutar ve değişik formlarda çevreye yani diğer sistemlere gönderir. İnsan dahil tüm canlılar, aileler, kurumlar, işletmeler, devletler açık sistem örnekleridir

Kapalı Sistem

Çevresiyle etkileşimi ya da girdi-çıktı alışverişi olmayan sistemlerdir. Buzdolabı termostatı en yaygın kullanılan örnektir. Termostat buzdolabını belirli bir derecede tutar ve bunu sadece almış olduğu enerjiyle kendi içerisinde gerçekleştirir. (Termostat sadece enerjiyi dışarıdan aldığı için yarı kapalı sistem olarak nitelenir. Tamamen kapalı sistemlere örnek ise çok nadirdir.)

• Yeni doğmuş bir bebeğin tutum ve davranışları kapalı sisteme, gelişmiş bir insanın tutum ve davranışları açık sisteme benzetilebilir.

Doğal Sistemler

Güneş sistemi, İklim, Biyolojik Yapı gibi doğada bulunan sistemlerdir.

Yapay Sistemler

Belirli bir yarar sağlamak için insanlar tarafından kurulmuş olan sistemlerdir. Bir bilgisayar, ekonomik sistem, iletişim ağları bu kategoriye örnek olarak gösterilebilir.

Sistemin Çevresi

Kapalı sistemler dış çevre ile doğrudan etkileşim içinde olmadığından bu tür sistemler için çevrenin bir önemi yoktur. Oysa açık sistemler; iç ve dış çevreleriyle olumlu ilişkiler kurmak ve karşılıklı çıkara dayalı etkileşimlerde bulunmak durumundadırlar.

• Bir işletmenin çalışanları, ortakları, rakipleri ve kullandığı teknolojiler, işletmenin iç çevresini oluştururken; devlet, yasalar, küresel bilgi ağı, küresel ekonomi ise işletmenin dış çevresini oluşturur.

Entropi

Termodinamik bilim dalından alınan bu terim, sistemlerin bozulma eğilimini ifade etmek için kullanılır. Söz konusu bozulma eğilimine karşı "olumsuz entropi" uygulanmaya çalışılır. Başka bir deyişle, bozulan sistem dengesini yeniden kurmak için gerekli önlemlerin alınması gerekir. 

Sinerji

Sisteme giren değerlerden daha fazla değer elde etmeyi simgeleyen kavramdır.

FİYAT FARKLILAŞTIRMASI

" Tüketiciler, satın alma kararlarında fiyatı mutlaka göz önüne alırlar, ancak sadece fiyata bakarak da satın almazlar. Bunun da ötesinde, tüketicilerin hepsi fiyata karşı aynı derecede hassas da değildir. Örneğin, farklılaştırılmamış (sıradan) bir ürün olan akaryakıt satın alırken tüketicilerin fiyatta yapılacak bir indirim için farklı akaryakıt istasyonuna gidip gitmeyecekleri araştırılmıştır. Sonuçlara göre, tüketicilerin %27.4'ü litre fiyatı üzerinden %0.5'lik bir indirim, %45.5'i %1'lik bir indirim ve %60.3'ü ise %2'lik bir indirim için akaryakıt aldıkları istasyonu değiştirebileceklerini ifade etmişlerdir. 

Kaynak: J. Gordon, Mç Bishop ve C. Coffman, "Where is gas going?" Convencience Store Decisions, February, 1994, s.40-46'dan uyarlanmıştır. "

ÜRÜN FARKLILAŞTIRMASI

Pazarlamanın getirmiş olduğu değişim gözardı edilemeyecek kadar belirgin bir hal almış durumda. Bu değişimle beraber peşine taktığı her yenilik her farklılaşma ve farklılaştırma, (+) ve (-) olarak karşımıza
çıkabilmektedir.

Pazarlama stratejilerinden biri olan ürün farklılaştırması, her ne kadar fark edilmese de önemli bir konu. Zira farklı olmak veya farklı olmaya çalışmak, pazarlamanın temellerinde dahi mevcuttur. Peki nedir bu kadar önemli olan bu ürün farklılaştırması? Bir çok farklılaştırma mevcut. Ancak biz sadece mevcut ürün üzerinden farklılaştırma üzerinde duracağız.

Ürün farklılaştırması, bir ürünün daha çok piyasadaki ömrünü uzatmak amacıyla tadında, dış görünüşünde, ambalajında veya logosunda, kısacası fiziki görünüşünde meydana getirilen değişiklik olarak tanımlanabilir. Peki neden?

Ürün farklılaştırmasının altında yatan temel neden aslında biraz önceki tanımın içerisinde mevcut. "...bir ürünün piyasadaki ömrünü uzatmak...". 

Ürün, piyasada (pazarda) devamlılığını sağlamak mecburiyetindedir. Bunun için hedef kitlenin nitelikleri ve istekleri doğrultusunda, belli başlı kararlar alıp uygulamaya koyarak, bunu gerçekleştirebilir ya da gerçekleştirme yolunda büyük veya küçük bir adım atabilir.

Farklılaştırmayı farklı kılan, farklı olmasıdır.
Farklılaştırma, her büyüklükte firmanın ve ürün sahibinin yapabileceği bir değişikliktir. Ancak farklılaştırmayı farklı kılan şey, daha önce yapılmamış, denenmemiş ya da düşünülmemiş olmasıdır. İşte o zaman farklılaştırma amacına tam olarak ulaşmış sayılabilir. Örnek vermek gerekirse; en bilindik firma olan Coca Cola, "Adınızı kalbimize yazdık, siz de tarihe yazın" ve "Bu Coca Cola senin için Cenk" gibi sloganlarla yeni bir ürün farklılaştırmasına giderek bir reklam başlattı. Başarılı olup olmadığı konusunda Coca Cola ile aynı fikirde olmasam da güzel bir girişim ve zekice bir ürün farklılaştırması olduğunu söyleyebilirim. (Tabi, isim bulamama ve başkasının isminden içmek zorunda kalmak gibi ufacık(!) sorunlar dert edilmez ise.)

Coca Cola örneğindeki gibi olmasa bile ürün farklılaştırılması yapılabilir. Örneğin, rakipleriyle standart renklerde olan bir ürünün renk değişimine gitmesi tüketicinin dikkatini cezbedecektir. Aynı şey farklı ambalaj veya koku gibi nitelikler için de geçerlidir. Çünkü tüketici, yeninin yanında farklıyı da ister.

Ürün farklılaştırmasının olumsuz sonuçlanması da mümkündür. Ürün üzerinde sürekli ve çok sık farklılaştırmaya gitmek, tüketici istek ve ihtiyaçlarının tam tersinde hareket etmek ya da hedef kitleyi iyi şekilde analiz edememek, farklılaştırmanın olumsuz sonuçlanmasına neden olabilir. Bunun sonucunda ise en başta belirttiğimiz, ürünün piyasadaki ömrünü uzatmak mümkün olmayabilir. Ürünün piyasadaki değeri sıfıra inebilir hatta piyasadan çekilmeyle sonuçlanabilir. Bu yüzden pazarın ve hedef kitlenin iyi analiz edilmesi ve tüketicinin isteklerine göre hareket edilmesi, başarılı bir farklılaştırma için son derece önemlidir.

Unutmayalım! Farklılaştırma, farklı olursa fark edilir.

Halil Develi

KARAR DESTEK SİSTEMLERİ

Karar destek sistemleri her şeyden önce bilgisayar tabanlı bir bilişim sistemidir. Bu yüzden YBS ile doğrudan ilişkilidir.

Şirketler gün geçtikçe daha fazla veri toplamaktadırlar. Bunun sonucunda oluşan veri dağları içerisinde de veri avına çıkmakta ve toplamış oldukları verilere tekrar ulaşma ihtiyacı duymaktadırlar. Bu işlemleri kolaylaştırmak amacıyla bazı bilgisayar tabanlı sistemler geliştirildi. İşte bu bilgisayar tabanlı sistemler Karar Destek Sistemleri olarak adlandırılmaktadır.

Karar Almanın Önemi
Günümüz iş dünyasında ortam oldukça karışık bir hale gelmiştir. Bu karmaşıklık ise karar almada yeni usulleri de beraberinde getirmiştir. Takım çalışması ve grup kararı alma, bütün karar alma işlemleri içerisinde en önemli kriterler haline gelmiştir. Bununla beraber de karar destek sistemleri gelişmiştir.

Karar Destek Sistemi Nedir?
İnsanların karar vermelerinde yardımcı olan bilgisayar tabanlı bilgi sistemlere denir. Verileri ve modellerin etkin kullanımını sağlayarak karmaşık problemlerin çözümüne katkıda bulunurlar.

Karar Destek Sisteminin Yaptıkları 

• Karar işlemlerini yapısallaştırma 
• Tekrarlanan kararlar 
• Organizasyonel planlama 
• Organizasyonel kontrol 
• Kararları otomatikleştirme 
• Analitiksel işi destekleme 
• Arkaplandaki veriyi sağlama 
• Yürütüceler ve yöneticiler için bilgi 
• Ortamı tarama 

Karar Destek Sistemlerinin Yararları 

•  Genel Yararlar 
• Sınanan alternatif sayısında artış 
• İşletmeyi daha iyi anlama
• Beklenmedik durumlarda hızlı cevap 
• Anında analiz yeteneği 
• Yeni anlayışlar ve öğrenme 
• Gelişmiş haberleşme 
• Kontrol 
• Maliyeti düşürme 
• Daha iyi kararar 
• Daha etkin takım çalışması 
• Zaman tasarrufu 
• Veri kaynaklarını daha iyi kullanma 
• Daha etkin kararlar 
• Problem bulma veya problem çözme?
• Planlama, yürütme veya kontrol? 
• Cevap türü? (verinin kendisi, özet, nedensel açıklama, tahmin) 
• Kullanıcının rolü? 

Yönetim ve Finans alanında örnek karar destek sistemi konuları

•  Bir satın alma için satıcı seçme 
• Bir ürün için pazarlama kampanyası seçme 
• Kariyer seçimi yapma 
• Bir çalışanın performansını belirleme 
• Yatırım alternatiflerinin analiz etme

Daha fazla bilgi için lütfen Tıklayınız...